Chân
thiện hạnh phúc
Mỗi
con người mỗi một ý thức, mỗi ý thức mỗi một hành động, và mỗi một hành
động tạo nên hạnh phúc hay khổ đau. Hành tinh xanh thế giới này trong
quỹ đạo thái dương hệ thuộc giải ngân hà Milky Way hiện có hơn sáu tỉ
người, tức có hơn sáu tỉ ý thức; ý thức nhiều như vậy cũng chỉ xen tạp
khổ và vui. Nhiều hơn nữa, trong cả dãi ngân hà Milky Way có hơn mười tỉ
ngôi sao, và nếu mỗi ngôi sao mặt trời đó, các hành tinh của nó đều có
sinh vật thì cũng chừng ấy cái xen tạp hạnh phúc, khổ đau!
Suy
đoán giả thuyết như vậy, căn cứ vào tâm cảnh con người hiện nay mà ra.
Con người đã xuất hiện từ bao giờ? Điều này chưa khẳng định chính xác,
nhưng điều có thể quyết đoán chính xác là con người mãi mãi hơn thua
tranh giành với nhau. Lịch sử đã để lại những tàn tích hư hoại, điều này
không hoàn toàn do thiên tai, mà đa phần con người đã góp tay vào đó.
Chiến tranh hai tiếng này chẳng thiếu ở một quốc gia nào; nhưng nếu có
một quốc gia sống an phận thủ thường chẳng hơn thua hướng vọng tham cầu,
như là Tây Tạng của nửa thế kỷ trước thì cũng chẳng thể nào tránh được
nội chiến giữa những bộ tộc, những tông đồ, tông phái. Và dù không đến
nỗi tàn phá để gọi là cuộc chiến, nhưng nó vẫn dằn vặt hơn thua, gây bao
chướng ngại cho việc tầm chân hướng thiện.
Chung
quy lại chẳng có được một đất nước nào toàn chứa người chân thiện; tuy
nhiên người chân thiện vẫn có mặt khắp nơi; tất nhiên một vài nước như
Tây Tạng, Ấn Độ có thể được liệt vào nơi có nhiều người chân thiện.
Tìm
hiểu việc tìm kiếm con người chân thiện hẳn đã không dễ, vì người thật
thiện chẳng thể cho mình là thiện, người thiện lại sống trà trộn ở nhân
gian. Nhưng ý thức thiện thì quá dễ tìm và có mặt khắp nơi. Khi ta khởi
tâm vui, phát tâm muốn giúp người, tâm muốn hòa giải, đó là hướng thiện,
ngược lại ta phải đi tìm, mà chẳng biết chính mình cũng là chân thiện.
Điều
khiến cho ta không thấy ta là chân thiện, vì ta không ý thức nhiều về
điều thiện. Một người đau khổ, vì thường cho mình bất hạnh và chỉ thấy
người khác hạnh phúc; tất nhiên luôn xem người khác hạnh phúc là một
điều tốt, để tự điềm tỉnh tâm mình không rơi vào đố kỵ, dèm pha; nhưng
cũng phải tự thấy mình hạnh phúc, cái hạnh phúc không ganh tỵ khi xem
người khác hạnh phúc. Đây là hạnh phúc cao quý của người chân thiện.
Thế
ra người chân thiện chỉ là những ý thức được thanh lọc và biểu lộ nơi
chính mỗi con người. Và con người tự làm cho mình trở thành chân thiện
chỉ là việc tu chỉnh lại ý thức của mình.
Xã
hội, quốc gia, thế giới là những ý thức hướng thiện được kết tụ lại trên
bình diện xây dựng hài hòa chung, trong mục đích chỉnh trang trật tự đời
sống cho cộng đồng nhân loại. Tuy nhiên vì ý thức vốn phức tạp, lại mỗi
người tự giữ lấy ý thức của mình, nên việc chịu phục tùng, chịu hòa
giải, chịu nhường nhịn ôn hòa thật khó đồng tâm nhất trí, thành ra xã
hội, thế giới chẳng thể tránh được ít nhiều sự lấn áp hơn thua, giành
giựt, chiến tranh.
Một
đơn vị gia đình chỉ có vài người, chỉ đôi ba ý thức, thế mà chẳng giữ
được chân thiện vui hòa để người khác noi theo; khó hiểu hơn nữa vài ba
người như vậy lại là người thân yêu của mình. Như thế đủ biết chỉ vì
nguyên do mỗi người mỗi ý thức, ý thức ít hướng thiện. Nếu đồng tâm
hướng về chân thiện, thì vài ba người nhưng chỉ có một, một tâm thương
yêu tha thứ hướng đến chân thiện.
Tiếp
theo cũng vậy, đồng tâm xiển dương điều thiện, xã hội, quốc gia sẽ tự
giải quyết khó khăn một cách tốt đẹp trong sự hài hòa của đại đồng hướng
thiện.
Vậy
hành tinh xanh chúng ta bấy giờ toàn chứa những con người hướng thiện,
những con người đó sẽ chẳng còn lo lắng sợ sệt cuộc chiến thứ ba, thứ tư
làm đen tối quả địa cầu – và quả địa cầu sẽ có tuổi thọ dài thêm, dài
đến lúc mà ý thức của con người trên hành tinh nầy chẳng còn quan tâm
đến sự thọ mạng của nó. Ý thức đó sẽ vượt lên cao, vượt xa đối đãi
thường tình để trở thành chân thức. Bấy giờ cả hình thể của hành tinh
xanh sẽ biến thành chân thể, tính thể vô ngại như chân thức của chúng
sanh chân thiện; hay nói cách khác thế giới đó sẽ lìa ngôn ngữ vọng
tưởng phân biệt, lìa hình sắc phàm tình thế gian.
Suy
tưởng như vậy có thể là lý tưởng, ấn tượng cảm xúc của một ý thức xen
tạp mong cầu. Nhưng mong cầu này phần nào có thể làm được.
Nhìn
lên bầu trời ban đêm, ta chứng kiến tận mắt muôn vàn ánh sáng nhấp nhô,
của vô số thế giới; nhìn ra đại dương mênh mông tuy chỉ vỏn vẹn trên
hành tinh nhỏ của chúng ta, mà ta không thể ngờ được kỳ diệu làm sao, đó
chỉ là vô số hạt nước kết thành. Nhìn về con người ta phải ngạc nhiên,
chẳng ai giống ai, và ít ai chịu thua ai! Nhìn về ý tưởng (ý thức) ta
phải kinh hoàng ngạc nhiên hơn nữa, vì tất cả những điều ta chứng kiến,
suy nghĩ, ý thức đều tự ta làm chủ!
Vâng,
ta đã tự làm chủ, nên mới quan sát thẩm đoán, suy định, phê bình, ghi
nhận v.v… và chính ta làm chủ, nên ta có quyền ý thức hướng thiện. Nhưng
quan trọng nữa, dù sản phẩm ý thức đó có xảy ra hay không xảy ra, ta vẫn
thấy chúng chỉ là phương tiện, để tự làm cho mình hạnh phúc hơn là khổ
đau.
Bông
hoa tự nó đẹp, hương hoa tự nó thơm, cuộc đời vốn vẫn ngần ấy ý thức xen
tạp tạo thành; và mỗi chính ta vẫn là chính ta hiện thực, đang là, đang
sống trong một thế giới của kết quả ý thức, quá khứ, hiện tại, vị lại.
Nếu ta nhận chân ra sự thật của hoa, là quả trong quá khứ từ những hạt
mầm có nguyên nhân, thì cái đẹp kia chẳng cần chi thắc mắc, nó chỉ là
bình thường; cũng như những gì ngược lại hình ảnh đẹp của bông hoa,
tuyệt đối chẳng ra ngoài nguyên nhân quá khứ, hiện tại. Chừng ấy ta đã
biết, phải làm sao tự mình hóa kiếp làm hạt mầm tươi đẹp cho đời sống vị
lai, như bông hoa có nhân duyên của nó.
Thế
thì mỗi người là mỗi ý thức, mỗi ý thức là mỗi hành động; mỗi hành động
cuối cùng sẽ tìm về chân thiện hạnh phúc, để xây dựng thế giới vật chất
này ngày càng tươi đẹp trong niềm vui chân thức.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca
Mâu Ni Phật.
Thích Phổ Huân - 2003 -
(cùng một tác giả)
----o0o----
Cập nhật: 01-06-2012
