CÁC BẬC
ÐẠO SƯ CỦA ÐẠI THỦ ẤN
Những bài đạo ca và lịch sử hành trạng của
tám mươi tư vị Thánh Tăng Phật Giáo
Masters of mahamudra Of the
Eighty-Four Buddhist Siddhas
Nguyên tác :
KEITH DOWMAN
Minh họa :
Hugh B.Downs
Chuyển ngữ:
Nguyên Thạnh Lê Trung Hưng
---o0o---
PHẦN 9
ÐẠI SƯ THỨ 41
BHUSUKU
(Thầy tu giải đãi)
Ta nếm mùi tân khổ
Cho đến khi nhận ra sự thật này
Trong luân hồi,ta cách xa Phật vô vàn
Nay tỏ ngộ biết niết bàn cùng nơi ấy
Từ đấy ta trở thành viên ngọc quí
Toả sáng trong lòng đại dương mênh
mông.
Dưới
thời kỳ trị vì của vua Devapala,bảy trăm đồ chúng của đại tu viện Nalanda
được nhà vua cung cấp đầy đủ các vật thực, y cụ và những thứ cần thiết
khác.Trong số tăng chúng này có một ông hoàng cũng theo tu học.Ngài tu
viện trưởng thường lấy làm hài lòmg về sự tiến bộ trong việc tu học của
tăng chúng.Tuy nhiên,trong khi các bạn đồng môn tu tập nghiêm túc thì vị
tu sĩ vốn dòng hoàng tộc chỉ lo ăn,ngủ và đi dạo loanh quanh để cho tiêu
cơm.
Theo
nội qui của tu viện,mỗi tu sĩ đều phải luân phiên tụng niệm những bài kinh
mà họ đã học thuộc từ trước.Nhưng Bhusuku không hề nhớ một đoạn kinh
nào,lại còn trễ nãi trong việc công phu.Tu viện trưởng bèn cảnh cáo
Bhusuku và bảo rằng nếu ông còn phạm Thiền qui sẽ bị trục xuất.Bhusuku
không nhận lỗi lầm lại còn chống chế:
-Bạch
thầy ! Tôi nào có phạm lỗi gì.Nếu tôi bị duổi thì thật là điều bất công.
Lý do đơn giãn tôi không phải là người nhai lại như con vẹt.
Tuy nhiên,ngài tu viện trưởng vẫn
kiên quyết rằng nếu Bhusuku còn tái phạm sẽ bị trục xuât ngay.Sự giãi đãi
của Bhusuku từ lâu đã bị các tăng chúng phê phán nên lần này họ rất mong
đợi cái giây phút mà Bhusuku nhận lảnh hình phạt.
Một đêm trước khi đến thời công
phu của Bhusuku thì ngài tu viện trưởng đến chổ của Bhusuku,khuyên bảo:
-Lâu nay,ngươi ăn ngủ quá nhiều,mà lẽ ra ngươi phải tinh tấn tu tập mới là
chí phải.Nếu ngươi không thể học thuộc kinh để cầu nguyện thì ắt phải bị
trục xuất ra khỏi thiền môn.Ta giúp ngươi lần cuối.Ðêm nay ngươi nên trì
tụng Văn Thù Chơn Ngôn,thần chú của vị Ðại Trí Bồ Tát,không được ngũ nghỉ.
Nói xong,ngài truyên mật pháp Văn
Thù thiền định cho Bhusuku.Sau khi ngài viện trưởng lui về,Bhusuku cột cổ
áo lên trên trần nhà để khỏi bị ngã và để khỏi ngủ quyên.Bhusuku khởi công
trì chú Văn Thù suốt đêm,đến gần sáng thì liêu phòng của ông tràn ngập ánh
hào quang rực rỡ và Ðại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát hiện ra.
-Mục đích cầu nguyện
của ngươi là gì?
-Ngày mai đến lượt
công phu của tôi nhưng tôi không thuộc dòng kinh nào.Vì vậy tôi trì chú
này để triệu thỉnh Bồ Tát giúp tôi.
-Ngươi không nhận ra
ta sao?
-Thưa,thật tình tôi
không nhận biết ngài là ai.
-Ta chính là Văn Thù
Bồ Tát.
-Cuối xin Bồ Tát ban
cho tôi trí huệ thiện xão của ngài.
-Ta chấp nhận.Vậy,ngày
mai ngươi thực hiện nhiệm vụ của mình.
Nói xong,Văn Thù Bồ Tát biến mất.
Sáng ngày hôm sau đến lượt Bhusuku
hành lễ.Theo lệ thường đức vua Devapala cùng quần thần và dân chúng mang
hương hoa đến để dâng cúng trong buổi lễ.Mọi người đều thấp thỏm chờ xem
sự thất thố của ông tăng thường ngày vốn tỏ ra giãi đãi.Khi Bushuku đến
nơi,sư yêu cầu mọi người mang đến cho sư một cái lọng cái để che đầu rồi
bước lên pháp toà một cách tự tin.Ngay khi sư vừa dớm chân bước,toàn thân
tự nhiên bay bổng và thân phát ra ánh sáng;đồng thời cửa chánh điện tự
động khép lại khiến mọi người rúng động tinh thần.Sư xoay người hỏi đức
vua:
-Các ngươi muốn ta đọc
kinh nhật tụng hay muốn nghe ta thuyết pháp?
Các nhà thông thái,đức vua cùng
quần thần nghe sư hỏi như thế liền bật cười.Vua phán:
-Thói quen ăn uống,ngủ
nghỉ của đại sư thật lạ thường.Quả nhân cho rằng ngài nên đọc bài kinh
riêng của ngài.
Bhusuku liền ắng giọng đọc tụng
một hơi gồm mười phẩm trong bộ kinh Con Ðường Ði Tới Sự Giác Ngộ (
Boddhicanjavatra).Ðọc xong,toàn thân sư bay bổng giữa không trung.Mọi
người tung hoa tán thán công đức của sư.Họ bảo nhau:
-Ðây
không phải là một Bhusuku giãi đãi,lười biếng,ham ăn,mê ngủ.Ðây là một vị
thánh tăng.Chúng ta nên tôn vinh ngài làm tu viện trưởng.
Nhưng Bhusuku từ chối lời đề
nghị.Sư cúng dường những thứ mình có cho tu viện,rồi bỏ đi đến một thành
phố khác.Ðến Dhokiri,một thành phố có hai trăm năm chục hàng hộ dân cư,sư
tự làm cho mình một thanh gươm bằng gỗ,bên ngoài mạ vàng trông giống như
một bảo kiếm thực sự.Sư dến hoàng thành xin được làm lính canh,nhà vua
đồng ý và trả cho ngài tám đồng tiền vàng mỗi ngày.Vào thời ấy,số tiền
lương này rất có giá trị,và ngài lưu lại cung điện này suốt mừơi hai
năm.Mặc dù ở địa vị lính canh nhưng Bhusuku vẫn luôn luôn tu tập.
Bấy gời trời đã vào thu,là lúc dân
chúng trong vùng đón mừng lễ hội Ðại Mẫu Umadevi nên Bhusuku thường cùng
các đồng liêu đi tuần canh để giữ gìn trật tự.Một hôm đám lính canh đang
lau chùi vũ khí,một người trong bọn họ phát hiện ra vũ khí của Bhusuku,nay
có tên là Shantideva,dường như được làm bằng gỗ.Họ trình tấu mối nghi ngờ
của họ lên nhà vua.Nhà vua cho vời Shantideva đến và ra lệnh :
-Tên
lính canh kia! Hãy đưa gươm của ngươi cho ta xem.
-Tâu bệ hạ! Ðiều này
rất nguy hiểm.
-Hãy làm theo lệnh của
ta.Ta sẽ chịu trách nhiệm nếu có sự cố gì xãy ra.
Cuối cùng Santideva đành phải tuân
lệnh,ngài nài nỉ:
-Vậy thì xin bệ hạ và
tất cả mọi người dùng tay che một con mắt.
Mọi người làm lạ nghe
theo,Santideva đưa tay tuốt gươm.Tức thời một ánh sáng rực rỡ chói loà
phát ra từ thanh kiếm làm cả bọn người ở đấy mù đi một con mắt.Bọn họ kinh
hải khóc lóc quì sụp xuống trước Santideva cầu xin ngài thứ tội.Santideva
dùng tay xoa nhẹ lên mắt của họ,lập tức họ trông thấy như cũ.Nhà vua lấy
làm cảm kích thỉnh cầu ngài ở lại hoàng cung làm quốc sư.Nhưng một lần nữa
nhà sư chối từ địa vị cao quí ấy và giả từ xứ Dhokiri để đi đến trú ngụ
tại một hang động xa xôi hẽo lánh trên một dãy núi cao.Một hôm những người
đốn cũi bắt gặp ngài đang giết những con nai để ăn thịt bèn về tâu lại với
nhà vua.Lấy làm ngạc nhiên,vua cùng một số quân hầu đến nơi Santideva trú
ngụ để tìm hiểu sự tình.
-Ngài là
bậc đạo hạnh,cớ sao lại còn ra tay sát hại chúng sinh.
-Ta không phải là kẻ
hàng thịt.Ta chỉ chửa bệnh cho chúng mà thôi.
Nói xong,sư mở cửa hang,bầy thú
chạy ùa ra ngoài nắng ấm,trông chúng to lớn gấp bội lần những con nai bình
thường.Chúng chạy nhảy tung tăng khắp nơi rồi biến mất sau dãy đồi.Sư
quay lại bảo:
-Các ngươi nên hiểu
rằng tất cả những gì mà các ngươi thấy biết cảm thọ cũng chỉ là mộng huyển
và ảo tưởng.Các pháp không có tự thể.Nếu các ngươi thông đạt lý ấy thời
đặng giãi thoát.
Ðoạn Santideva cất tiếng hát:
Con thú mà ta giết lấy thịt
Không hề hiện hữu trên thế gian này
Không hề đến,không hề đi
Cũng như các hiện tượng khác
Thực tướng của kẻ đi săn và con mồi là
gì ?
Than ôi!Các ngươi thật tội nghiệp
Ðã gọi ta là ông sư giãi đãi
Santideva làm lễ quy y cho nhà vua
và đoàn tuỳ tùng,dạy phép thiền định và truyền Văn Thù Chơn Ngôn.^
ÐẠI SƯ THỨ 42
INDRABHUTI
(Ông hoàng giác ngộ)
Ngay lúc thuận duyên nhất
Y cũng không thể giác ngộ
Nếu như không có sự cứu độ
Của một bậc đạo sư
Không có một vật gì ở trong hay ở
ngoài
Có thể làm cho một nhà du-già tỉnh
thức
Không có sự phân biệt giữa niết-bàn
và Phật
Hãy cắt đứt những hệ phược
Thời nhận ra bản chất của niết bàn.
Vùng Oddiyana thời ấy chia làm
đôi gồm hai vương quốc :Sambhola và Lankapuri. Ðức vua Indrabhuti đứng đầu
xứ Sambhola,còn xứ Lankapuri do đức vua Jalendra cai trị.Vua Indrabhuti có
người em gái lên bảy tuổi,tên gọi là Laksminkara,tuy còn bé nhưng dung
nhan mỹ miều nên ông vua xứ láng giềng Jalendra muốn xin cưới nàng
cho con
trai của mình.Jalendra gỡi sứ điệp sang vương quốc Sambhola nói rõ ý định
của mình.
Sau khi tiếp nhận điệp văn của
vua xứ Lankapuri,cả triều đình luận bàn rằng trở ngại duy nhất của cuộc
hôn nhân là sự khác biệt về tín ngưỡng;một bên thờ Phật còn bên kia thì
thờ Phạm Thiên,cho nên cách tốt nhất là để đôi bên trai gái có cơ hội tìm
hiểu và cần có thời gian để san bằng các dị biệt.Tuy nhiên,Indrabhuti vẫn
cho phép họ đính hôn với nhau.
Năm năm
sau,hoàng tử xứ Sambhola đến viếng thăm hôn thê của mình,Laksminkara.
Trước khi vị hoàng tử trở lại cố quốc,vua Indrabhuti ban cho chàng rất
nhiều vàng,bạc,ngựa,voi.Vua Jalendra lấy làm ngạc nhiên khi không thấy cô
dâu theo về cùng nhưng ngài cũng tỏ ra hài lòng khi hoàng tử giải thích
rằng cô dâu còn quá nhỏ để có thể rời bỏ gia đình.
Vua Indrabhuti có rất nhiều thê
thiếp và tất cả các bà phi này đều là tín đồ đạo Phật. Nhân một hôm chân
sư Kambala du hành đến xứ Sambhola,các bà phi cùng quận chúa Laksminkara
ra đón tiếp ngài để được thụ pháp.Sau khi được điểm đạo, quận chúa tu tập
rất miên mật cho tới tuổi mười sáu thì vua Janlendra sai người sang đón về
nhà chồng.Nhưng khi đến xứ Lankapuri,quận chúa đã tìm cách thoát thân và
trốn vào một hang động để tu tập cho tới lúc hoàn toàn chứng đắc.
Vua
Indrabhuti nghe tin em gái bỏ trốn,ngài tự nhủ thầm:
-Em gái ta non dại mà
còn giác ngộ Phật pháp một cách sâu đậm như vậy.Ta nghĩ thật là hổ thẹn
cho bản thân.
Suy nghĩ như thế,vua bèn thoái
ngôi,giao lại ngai vàng và công việc triều chính cho ngừơi con cả,còn bản
thân ngài đi đến một lâu đài nhỏ để tu tập trong mười hai năm thì đắc thần
thông Ðại Thủ ấn,nhưng không một ai biết được sự thành tựu này.
Một
ngày nọ hoàng tử cùng đoàn tuỳ tùng đến vấn an vua cha,khi họ định mở cửa
thì một giọng nói từ trên cao vọng xuống:
-Không cần vào ! Ta ở trên này.
Mọi
người nhìn lên,thấy đức vua ngự trên ngai vàng ở giữa hư không.Họ sung
sướng rạp mình đãnh lễ.Ngài Indrabhuti ngự giữa không trung suốt bảy ngày
để thuyết giảng diệu pháp cho con trai và đoàng tuỳ tùng.^
ÐẠI SƯ THỨ 43
MEKOPA
(Kẻ có tia nhìn dữ dội)
Chân sư truyền:
“Hãy nhận ra bản chất của tâm ngươi”
Ðoạn ngài nói:
“Chớ phân biệt các pháp”
Hãy kết bạn với “kẻ không hai”
Hãy sống nơi mộ địa
Ngươi sẽ nhận ra nguyên lý “nhất
như’”
Hãy đi vào cuộc đới
Khật khùng như bậc thánh
Mekopa làm nghề bán cơm,nhưng ông
tốt bụng và thường ngày ông hay bố thí cho một nhà sư du-già.Một ngày nọ
nhà sư du-già hỏi lý do vì sao Mekopa đối xử như vậy:
-“Tôi đang tích luỹ
công đức để mong đời sau được khá hơn.” Mekopa đáp.
-Nếu muốn thế nhà
ngươi nên tu tập thiền định.
Sư làm phép hoán nghiệp và điểm
đạo cho Mekopa,rồi truyền tâm pháp:
Tâm ngươi là ngọc như ý
Niết bàn địa ngục là đây
Biết và không biết là hai
Cả hai vốn từ đâu tới?
Kìa ! Vũ trụ trong tâm
ngươi
không tăng giảm
Vì các pháp là do ảo ảnh
Mê muội cho là thật
Nên bị trói buộc mãi
Mekopa nhận ra rằng tất cả các
hiện tượng chỉ là những mảnh vụn trong tâm mà tâm của ngài là không bao la
vô tận,không một vật đến và không một vật đi.Ngài trụ trong trạng thái
định tưởng như thế suốt sáu tháng.Sau khi xuất định,Mekopa đi lang thang
khắp nơi,khi ở mộ địa,khi ở trong nội thành,hành vi bí hiểm,đôi mắt lúc
nào cũng lấp lánh ánh sáng dữ dội.Ngài hoằng pháp khắp nơi và độ vô số đệ
tử.^
ÐẠI SƯ 44
KOTALIPA
(Ngừơi bán rong)
Tất cả niềm vui và đau khổ phát xuất
từ tâm
Hãy vâng lời chân sư đào xới mảnh đất
tâm
Ngay cả một bậc trí còn khổ nhọc
Lao động quên mình trên núi đá
Nhưng chẳng hề nhận ra niết bàn nơi
tâm mình
Giác thức nằm một góc trong tâm
Sáu trần cảnh là một dòng lạc thú
Các ảnh tượng mơ hồ là vô ích
Chúng chỉ là nguyên nhân của âu lo
Vì vậy,hãy xã thiền
Và nghĩ ngơi trong gió mát của thiên
nhiên
Kolipa gặp được chân sư Santipa
trong khi ông đang khai hoang vở đất ở một vùng núi cao.Lúc ấy đại sư
Santipa đang trên đường từ Sri Lanka về lại quê nhà ở Ma-kiệt-đà. Rời khỏi
vùng Ramesvaram bốn ngày đường thì Santipa gặp Kotalipa,Kotalipa dừng tay
làm việc ngắm nhìn đại sư đi qua.Santipa gọi Kotalipa đến gần và hỏi thăm.
Kotalipa chắp tay vái chào và đáp:
-Tôi là tiện dân,vì
chiến tranh nên trôi dạt đến vùng này.Ngày ngày khai hoang vở đất để trồng
trọt sống qua ngày.
-Ta có một câu thần
chú dùng để đào núi,lấp sông.Ngươi có khứng nhận để tu tập không?
Kotalipa nhận lời.Sư ngữa mặt lên
trời nói:
-Bởi vì tất cả khổ lạc
từ tâm ngươi sinh ra,nên phải luôn giữ cho tâm được thanh tịnh.Bản chất
thanh tịnh trong tâm ngươi cũng không hề thay đổi như ngọn núi kia
vậy.Niềm vui và nỗi buồn chỉ là những chức năng của tâm.Ngươi có thể xẻ
núi, lấp sông nhưng có thể không bao giờ ngươi nhận ra bản chất thanh tịnh
an lạc của tâm.Kotalipa thiền định theo lời dạy của sư sau mười hai năm
thì chứng đắc.^
ÐẠI SƯ 45
KAMPARIPA
(Thợ rèn)
Thân ta là bể rèn
Ðốt hòn than vọng tưởng
Bơmhơi vào hai ống
Nhâm mạch và đốc mạch
Nhóm lửa thanh tịnh thức
Ðốt chảy sắt ba độc
Ta rèn được pháp giới
Chân lý là đây rồi.
Nghề rèn vốn là công việc cha
truyền con nối nên Kamparipa khi lớn lên cũng kiếm sống bằng nghề gia
truyền ấy.Nhân một hôm có nhà sư du-già đến viếng thăm,Kamparapa tâm sự:
-Tôi đang làm cái công
việc mà từ đời tổ phụ đến đời cha tôi đã làm.
-Ngươi có cảm thấy
sung sướng và hài lòng với công việc thường ngày không?
-Làm thế
nào mà sung sướng được !Suốt ngày sức nóng của than hồng làm rát bỏng cả
mặt mũi tay chân.Tôi bất đắc dĩ phải làm nghề để kiếm ăn qua ngày.
-Vậy ngươi có thể cho
ta một ít thức ăn được chăng?
Hai vợ chồng người thợ rèn cảm
thấy ngạc nhiên khi thấy sư xin thức ăn từ những người ở giai cấp hạ tiện
như họ,nhưng họ cũng vui vẻ cúng dường cho sư.Aên xong,sư hỏi họ có muốn
thọ lảnh Phật pháp hay không.Họ cung kính thưa:
-Không
ai hạ mình truyền trao giáo pháp cho những người dân nghèo khổ bần cùng
như chúng tôi,thưa đại sư :
-Nếu các ngươi phát
nguyện tu tập,ta sẽ truyền cho pháp đại thừa.
Nghe nói,hai vợ chồng vui mừng
đảnh lễ vị đạo sư của họ.Sư làm phép khai tâm điểm đạo,truyền cho họ
phương pháp thiền định và kỹ thuật khai mở các luân xa.
-Các ngươi có thể sử
dụng các vật thường ngày làm đối tượng thiền định.Hai ống thụt là hai
luồng hoả hầu.Tim là trung tâm lực,ý thức là thợ rèn,giác thức thanh tịnh
là lửa,sắc ý là than.Ðập sắt ba độc cho đến khi chúng trở nên niềm vui
thanh tịnh.
Hãy lấy việc làm thường ngày
làm thiền định
Hai ống thụt là hai luồng hoả hầu
Lalana nằm bên phải
Rasana nằm bên trái
Ðốt sắc ý cho tan chảy
Rót vào huyệt đạo Avadbhuti
Lửa giác ngộ làm tan chảy ba thanh
sẵt độc
Tan vào pháp giới vô tận
^
---o0o---
Mục Lục
|
01
|
02
|
03
|
04
|
05
|
06
|
07
|
08
|
09
|
10
|
11|
12|
13|
14|
15|
16
|
17
---o0o---
Cập nhật : 01-11-2002
