---o0o---
“LTG : Hôm nay tôi muốn
cùng quý độc giả Phật Tử tìm hiểu về TẠO HOÁ, SẮC TẠO, TÂM TẠO LÀ GÌ
? Trong bài này tôi đã tốn nhiều công sức để biên soạn nhưng tất nhiên
vẫn còn nhiều thiếu sót. Nếu vị nào có những tư liệu khác phong phú hơn
xin chỉ giáo. Vì học thuyết và kinh sách của Ðạo Phật quá cao siêu, tôi
chỉ là một phật tử với sự hiểu biết có hạn, nhưng lại thích sưu tầm,
nghiên cứu và học hỏi để chău dồi thêm kiến thức, Vậy kính xin quý vị độc
giả niệm tình tha thứ những gì còn thiếu sót”.
ÐỊNH NGHĨA TẠO
HOÁ : Theo định nghĩa của chữ hán thì TẠO là Dựng. HÓA
là Ðổi. danh từ này nói về sự biến đổi, xây dựng thành hình những sự vật,
muôn vật trong vũ trụ . Nói ngược lại thì loài người, loài vật, núi, sông,
rừng, biển v..v.. đều do TẠO HOÁ xây dựng thành hình.
Những cái dựng
thành đó là gì ? đó là vật hữu tri hay vô tri ? Là cái cùng ở trong tự
thân ở trong mọi cái, hay là một thứ đặc biệt riêng hẳn, chỉ để sinh ra
mọi cái khác mà thôi ? Nó sinh ra mọi cái bằng cách nào ? Còn chính nó thì
ở đâu ? Cái gì sinh ra nó nữa ???. Ðể giải quyết vấn đề nan giải này, từ
xa xưa đã có các bậc trí thức, đại trí thức, các khoa học gia đã dầy công
nghiên cứu và thuyết phá rất nhiều, nhưng lập thuyết thì mỗi người một ý
khác nhău, không đồng nhất.
Có những thuyết đại cương như
său :
-Mọi cái do tự nhiên sinh ra
(tự nhiên sinh thì cái tự nhiên đó là TẠO HOÁ, chiếu theo nghĩa này trở
xuống mỗi câu lập thuyết đều như vậy).
-Do nhân duyên hoà hợp sinh ra.
-Do cái nguyên khí hay cái lý
mầu nhiệm sinh ra
(như thái cực,
cốc thần, bản ngã...)
-Do thức tính sinh ra ? Do một
người rất tài tình tức là trời sinh ra
(thiên tạo hay nhân
tạo)
-Do cái nghiệp của chúng sinh
sinh ra.
-Do tinh thần hay vật chất
sinh ra.
-Mọi cái tuy biến chuyển nhưng
bề trong của nó đều TĨNH.
-Mọi cái cả bề trong lẫn bề
ngoài đều ÐỘNG.
Những lý thuyết
khác nhău như thế sẽ thấy có các danh từ để biểu lộ riêng. Gọi là tâm tạo,
vật tạo, lý tạo, sự tạo, động tạo, tĩnh tạo, thiên tạo, nhân tạo, tự tạo,
tha tạo đồng tạo, biệt tạo ...Những lời giải thích nghĩa lý tạo hoá bất
đồng như trên là phép tạo hoá có khác nhău thật, hay những nhận thức của
các vị trí thức đó khác nhău ?.
Ðáp lại câu hỏi
này, theo định luật của mọi cái trong vũ trụ mà xét thì dù có hiểu khác
nhău, khác nghĩa hay khác tên đến thế nào cũng vậy, nguyên lý nó không
ngoài 4 điều căn bản dưới đây, xin quý độc giả cùng tôi tìm hiểu căn
nguyên sẽ rõ :
A.-SẮC TẠO
:
Sác là vật sắc,
mầu sác, hay cảnh sắc, tức là vật chất vô tri. Theo bộ luật “Thuyết
nhất thiết hữu” nói : “Trong thế gian mọi thứ đều là có cả”. Do đó một
số trí thức hiểu rằng : Sắc tạo ra mọi cái.
Cho nên có một số
trí thức lấy sắc làm bản thể phát sinh ra mọi cái. Tâm do đối sắc mà ứng
hiện lên. Tâm vô hình không sinh ra vật sắc hữu hình được. Phàm tìm hiểu
những lý lẽ sinh hoá đều y theo sắc chất mà xét nghiệm.
Bản chất của sắc
gồm có 14 thứ : 1.đất, 2-nước, 3-lửa, 4- gió, 5-vật hiển hiện, 6-tiếng
động, 7-mùi ngửi, 8-vị nếm, 9-sự cọ chạm, 10-căn mắt, 11-căn tai, 12-căn
mũi, 13-căn lưỡi, 14-căn thân, (5 căn này là cơ bản của ngũ quan, nằm kín
trong 5 nơi : Mắt, tai, mũi, lưỡi, thân rất khó trông thấy).
14 thứ sắc căn bản
nói trên có thứ thuộc loại hữu hình, có thứ thuộc loại vô hình, thứ thô
sắc thứ tố sắc. Mỗi thứ này tỷ mỷ chia ra ta thấy có thứ lại thành hai ba
bốn thứ, hay nhiều số mục hơn nữa. Như thứ sắc hữu hình về vật hiển hiện
(thứ năm) hàm súc 20 hình tướng khác nhău trong cùnh một bộ phận là : sanh,
vàng, đỏ, trắng, ánh, bóng, sáng, tối, khói, mây, bụi, mù (12 tướng này
gọi là hiến saà'e1c ). Dài, ngắn, cao, thấp, vuông, tròn,
cong, thẳng (8 tướng này gọi là hình sắc).
Tất cả những thứ Sắc trên đều
do vọng lực chuyển biến, trong số đó có loại ít hoặc nhiều, hoặc chung,
hoặc riêng, tuỳ trường hợp tạo tác trong vũ trụ, ngoài thì chắp nối theo
vũ trụ hiện thành núi, biển, ...trong thì gom góp gây nên thân thế loài
động vật, bộ óc, quả tim.
Như trong thân thể
người ta luôn luôn không ngừng thay đổi, cái đói đối với cái no mà nẩy ra
sự ăn uống để nuôi sống người, đói rồi lại no, no rồi lại đói, đói sinh no
diệt no sinh đói diệt ...Trong nguyên nhân phát triển của mọi loài động
vật đều gồm có 3 ý nghĩa : Tương đối, tương liên và biến chuyển.
Tương đối :
Là hai bên chọi nhău, như đói đối với no, rét đối với nóng, thơm đối với
hôi, lớn đối với bé, to với nhỏ, có với không, sống với chết, cũ với mới,
tích cực với tiêu cực ... tất cả đều có cái nội tại mâu thuẫn đối lập với
nhău, lúc ẩn, lúc hiện thường nằm trong cá tính bản thể đồng nhất của nó.
Như sức sống có thừa thì không chết, không đủ sức sống thì sẽ chết, cái
chết ấy đi thì cái sông lại kế chân vào, luật tuần hoàn tiếp tục thay đổi
nhău liên miên, cứ như thế mà sinh sinh hoá hoá.
Tương liên
: Tất cả đều có sự liên quan với nhău, như đói với no tuy đối nghịch nhău
nhưng cùng ở trong một bản thân, tức là thay phiên nhău gây sự dinh dưỡng,
giúp khí lực cho thân mạnh hay yếu. Ðói, no tuy ở bộ phận dạ dầy nhưng
liên quan đến cả gan, ruột, lục phủ ngũ tạng, nếu đói không ăn sẽ làm cho
thân thể bủn rủn, chân tay rã rời...Do đó, trong các bộ phận ở thân người
đều có liên quan với nhău, để mà sống.
Biến chuyển
: Là mối tiến hoá chính của mọi cái, mọi cái trong vũ trụ phát triển được
là do sức biến chuyển tất yếu này làm nòng cốt. Bộ phận mỗi vật bất kỳ lớn
nhỏ đều chịu một quy luật biến chuyển không ngừng, liên tiếp thay phiên
nhău bằng những thời gian ngắn ngủi 1/1000 giây đồng hồ : Sinh diệt, lại
sinh lại diệt...
Cái thân thế của
người ta từng tế bào một, cái nọ cọ cái kia, cứ thúc đẩy nhău xoay tròn
luôn luôn không ngớt, tấm thân ta mới thành được một khối nguyên tuyền
sinh sống. Ðó là luật tạo hoá của sắc pháp đã thi hành theo khuôn mẫu
ấy. Cho nên ngài thanh biện luận sư (người Aán Ðộ) lập thuyết “Duy
cảnh vô thức” Tất cả mọi cái ở thế gian chỉ là cảnh sắc tạo ra chứ`
không phải thần thức tạo.
Tóm lại thuyết
Sắc Tạo cho rằng tất cả mọi loài động vật, bất động vật trong vũ trụ
đều là hiện tượng hay trạng thái khác nhău của vật chất biến đổi, hoá vãng
theo tiến trình của cách đấu tranh giữa hai khuynh hướng trái ngược nhau
mà ảnh hưởng liên tục với nhău cùng trong một khối.
B.-TAÂM TẠO :
Tâm là tâm thức
hay ý thức có trí giác, biết suy nghĩ của người ta, khi sống người ta có
thể phát hiện điều khiển thân thể và nhận thức được mọi cái, khi chết thân
thể bị huỷ diệt, những cái thần thức ấy không theo xác thân mà diệt mất đi
được. (nó còn tồn tại mãi mãi, các loài động vật đều có cái tâm này, nhung
khác nghĩa với cái linh hồn).
Tâm thuộc về phần
tinh thần, hay nói cách khác gọi là Trí. Hết thẩy mọi cái đều do Tâm tạo
nên. Nghĩ thiện, nghĩ ác, nghĩ phải, nghĩ trái, nghĩ xấu, nghĩ tốt,
thương, gét,, đều do Tâm mà ra. Có sắu căn bệnh nguy hiểm cho mỗi người
chúng ta đó là Tham, Sân, Si, mạn, nghi, ác kiến, cũng do Tâm.
Xin quý độc giả
hãy cùng tôi tìm hiểu về hai giả thuyềt său đây để xác định xem Tâm tạo là
thế nào ?. Nếu có người hỏi quả đất có trước loài người từ 4.500 triệu
năm, khi chưa có người, chưa có các loài động vật thì lấy tâm đâu sinh ra
quả đất?.
Theo thuyết duy
tâm thì cho rằng : “Tâm của người ta không phải lúc có thân người mới có,
nó vẫn có từ vô thuỷ, khi thụ thân người, chẳng qua là phép luân hồi, biến
chuyển, nóû gián tiếp vọng sinh, tiến hành từng thời gian rất ngắn ở những
nơi hiện hành sau đo thôi”.
Như vậy ta suy ra
trước khi sinh ra thân người thì Tâm thể đã vẫn có ngấâm ngầm trong vũ trụ,
cũng không phải nhân có quả đất mà thân tâm mới được phát sinh, chính trái
đất, thế giới muôn vật, đã chịu sự phân hoá của tâm từ hồi vô minh, vô
thuỷ, vô lượng kiếp về quá khứ.
Nên biết công dụng
của Tâm Tạo có 4 loại : Ý thức, quan niệm, tư tưởng và cảm giác. Ý
thức chuyên về sự suy nghĩ, hiểu biết, chứa góp, phân biệt, nhận định cho
các giác quan : Trông, nghe, ngửi, nếm, đụng chạm mọi vật. Quan niệm thích
hợp với nó gồm có 49 thứ, nhưng tóm lại không ngoài 3 mối : Lành, dữ và sử
trung (không hẳn lành, không hẳn dữ). Tư tưởng cũng có 3 mối : Hay, dở,
trung bình. Cảm giác cũng có 3 mối đó là : Sướng, khổ, chẳng sướng chẳng
khổ.
Ý thức là chính,
quan niệm, tư tưởng và cảm giác đều là phụ. Hai món chính, phụ hợp tác với
nhău tạo nên thiên hình vạn trạng trong vũ trụ cũng như cuộc đời. Tâm
sinh ra thế giới, loài người, cùng loài vật như thế nào ?.
Xin tóm lược loài
động vật gồm có 4 giống chính là :
1.-Giống sinh bằng bào thai,
như loài người, loài trâu, bò.....
2.- Giống sinh bằng trứng như
: Loài chim, loài gà, vịt....
3.-Giống sinh bằng tính ướt
như loài bò nước, loài đỉa...
4.-Giống sinh bằng lối biến
hoá như loài chuồn chuồn bởi con gọng vó hoá ra, loài đom đóm bởi chất cỏù
mục hoá ra.
Hết thẩy sắc vật
đã chuyển biến kể trên đều thuộc về phản động ngoài đó ra là hư không
thuộc về loài tĩnh. Hai thứ “Ðộng, Tĩnh” hay “Sắc , Không”
đã thâu tóm tắt cả mọi thứ : Thế giới, Loài người, hết thẩy mọi vật trong
vũ trụ rồi vậy.
Tâm chuyển biến có 4 cách
khác nhău :
1)-Sinh nhân
- Phàm hiện hình cái gì đều bởi cái nguyên nhân khởi điểm, như cây cối có
hạt giống, thai người có tinh trùng (tinh huyết).
2)-Sinh duyên
- Nhân nẩy nở phải được duyên ngoài hợp lực bồi dưỡng, như cây thì đất
nước, người thì áo cơm.
3)-Liên tiếp
- Mối nghĩ ngấm ngầm kế tiếp liền nhău, không hề gián đọan dù trong giây
lát. Trong khoảng thời gian bằng một cái bật ngón tay của người lực sĩ có
65 niệm, mỗi niệm có 90 sát na, (tiểu niệm)mỗi sát na có 900 trăm lần sinh
diệt. Như vậy trong quãng một cái bật ngón tay gồm có 5 triệu 265 ngàn
(5.265.000) lần sinh diệt, tốc độ lưu hành nhanh chóng quá, không thể
tưởng tượng được.
4)-Tăng thêm
- Tiềm lực tự nhiên làm cho sinh hoá vun vút được lớn lên, như bé làm cho
lớn, lớn làm cho già, già làm cho cỗi, chết đi xong biến đổi sang đời khác,
đời khác lại bắt đầu.
Bởi 4 qui luật
này khiến cho những sắc vật mọi cái trong vũ trụ được sinh hoạt, sống còn
chuyển động, luôn luôn không ngừng, không rời rã trong khi đủ nhân duyên
hoà hợp duy trì thọ mạnh cho thân hình, ngoài thì hoá thành luồng gió có
sức rất mạnh, mang quả địa cầu, mặt trời, mặt trăng, các vì tinh tú, bay
lơ lửng xoay vần trên không trung, (Ðến đó thì tâm lực đã trở thành nghiệp
lực chú về động tác).
Tóm lại : Thuyết
tâm tạo cho rằng : Thế giới, loài người, loài vật, hết thẩy mọi cái trong
vũ trụ đều do tâm duyên tưởng niệm mà phát sinh ra. Tâm là năng biến có
thật, cảnh sắc là vật bị biến hiện ra như bóng hiện ra trong gương vậy.
Như vậy sắc là giả hiện, là bề ngoài, nhưng không phải hoàn toàn tách rời
cái tâm (Sắc cũng thuộc về tâm) mà là vật vô tri không thể sinh được cái
hữu tri (tâm).
C) SẮC TÂM TẠO
:
Phái sắc tạo chấp
hữu cho sắc là chính, tâm là phụ. vì nói tâm là sản phẩm cao đảng của sắc,
phái tâm tạo chấp không bảo tâm là có, sắc là không (Vì nói sắc là giả
tưởng ảnh hiện của tâm..Tuy mỗi đàng thiên chấp một ý kiến khác nhău,
nhưng kỳ thực sắc với tâm vẫn đi sát với nhău, dựa vào nhau hỗ tạo nên mọi
vật, như hai chân của người ta chung sức cùng đi, cũng như hai cánh của
con chim hợp tác cùng bay, hai thứ đó phát xuất cùng ở một gốc nguồn của
thân thể mà phát xuất ra vậy.
Theo triết lý chữ
tâm của nhà Phật thi không những chỉ có cái nghĩa suy nghĩ, hiểu biết chứa
góp ...mà còn có cái nghĩa lý rất mầu nhiệm, là cái “thế tính” hay cái “lý
trí” chung của hết thẩy chúng sinh. Nên biết Tâm căn bản có hai phần :
Kiến giải và hình tướng (Tướng hữu hình và tướng vô hình).
Kiến giải là phần
hữu trí, để nhận thấy hiểu biết mọi cái, tức là sự suy nghĩ, hiểu biết...cảm
thấy ở trong người chúng ta mà thường nhác đến hàng ngày (lòng, dạ, ý, chí..)
Như trên đã nói :
Ý thức, quan niệm, tư tưởng và cảm giác, đều thuộc vào phần kiến giải này.
Phần này có tính khôn thiêng nhất định là phần tinh thần không bao giờ có
sắc.
Sắc với tâm đã
củng một bản thể thì không phải nói : Cái nọ cọ cái kia làm gì, vì như
chât nước và tính ướt cùng một thể của thuỷ đại chủng, thì đừng nên nói,
nước sinh ra ướt, ướt sinh ra nước nữa, có nói thì nói cái năng lực của
chúng nó hay làm ẩm nhão hay tư nhuận sinh hóa ra mọi cái khác mà thôi.
Khi luật nhân quả
tự động thi hành tạo tác hoá sinh ra muôn vật, thì hai phần này chung nhău
cùng làm việc (cũng có khi riêng, nhưng đó là sự phát khởi chênh lệch
trước său trong lúc đầu, hoặc hoàn cảnh đặc biệt như kiến giải tốt hay
xấu, hay hay dở, hình tướng thành trụ, hoại, không....) Tâm chủ về sự gây
(tạo), Sắc chủ về sự tiến (hoá), cái hữu tri dun giủi và chiêu cảm cái vô
tri, cái hữu hình nẩy nở và đáp ứng cái vô hình, nhân ở chỗ gây mà kết quả
ở chỗ biến.
Nếu đã nói nghĩa (
Sắc, Tâm bất nhị) thì có thể nói một tiếng sắc cũng đủ cả Tâm, hay nói một
tiếng Tâm cũng đủ cả Sắc, (Miễn là đừng thiên chấp một bên, mà chớ để hai
cái hữu tri, vô tri lẫn lộn). Coi đó biết rằng: Thế giới loài người, cùng
hết thẩy mọi vật, nói sác tạo (duy sắc) cũng có nghĩa, đáng lẽ nói đủ
nghĩa thì phải nói sắc tâm tạo.
Nhưng người ta
thường chỉ nói ngắn gọn có hai chữ “Tâm tạo” thôi như vậy tâm ấy chỉ vào
“bản tâm” hay “bản thể tâm” gồm đủ cả hai phần “kiến” và “tướng” bao trùm
khắp cả vũ trụ mới đúng. Ở đây ta thấy rõ ràng tiếng “tâm” là một cái tên
gọi của “bản thể” gồm cả hai phần : Tinh thần và vật chất. Ðạo Phật nói
“Nhất thiết duy tâm tạo” là như vậy đó.
D) PHI SẮC PHI
TÂM TẠO.
Ðã biết rằng : mọi
cái trong vũ trụ do sắc và tâm tạo ra, nhưng nó cũng không tự động hoàn
toàn làm ra tất cả mọi việc. Nhung trong thế gian còn nhiều cái không thể
gọi là sác hay tâm được (tâm duyên tự). Như cái được, cái xẩy, cái nẩy ra,
cái còn lại, cái khác đi cái tiêu tán, cái tên gọi, cái câu nói, cái lời
lẽ, cái già, cái chết, cái sức lưu hành dun giủi khác đi...
Lại còn một loại
khác luôn luôn hoạt động không ngừng thường đi kèm với sác tâm để gíup mọi
công việc sắc tâm tiến hoá, như những điều hẹn hò, điều thề nguyền, điều
gì đã xẩy ra...Những cái sức vận động tạo tác thiêng liêng này, tuy mắt
không trông thấy, hay lòng không nhớ đến, nhưng nó cũng không vì thế mà
tạm thời giây lát rời sắc tâm, nếu quãng giữa đường đi trên mọi công việc
làm của nó không bị ngoại duyên gì làm trở ngại. Những cái này với sắc tâm
như chân tay với đầu mình, nhờ chân tay cử dộng, mà đầu mình chủ yếu là
đầu mình của bản thân được thành công khởi tạo.
Những cái này
quyết không thể gán cho nó về một phía sác hay là tâm được. Bởi sắc thuộc
về chất tứ đại, xin lấy 5 điều său đây để dẫn chứng :
1) - Sắc có hình,
đoạn, phương, sở,
2) - Sắc thuộc về
chất ngoại.
3) - Sắc có 14
thứ, 20 hình dáng khác nhău như trên.
4) - Sắc có thể
phá hoại được. 5) -Sắc dùng tai, mũi, lưỡi, thân nhận thấy, hay nắm với
lấy được. Tâm tuy là mối suy lường cũng có 5 điều chứng minh : 1)-Tâm khôn
thiêng, hiểu biết. 2)- Tâm có sáng, dốt, mê muội, hay say đám. 3)- Tâm có
tính lành, tính dữ, tính vô ký (Lành dữ hỗn tạp). 4)- Tâm khởi đủ mọi mối,
hoặc ít hoặc nhiều. 5)-Tâm phải chịu mọi sự cảm báo.
Trong hai thứ sắc
tâm phân biệt gồm có 10 điều vừa nói, thì cái sức lực mạnh ngấm ngầm quái
lạ khó đặt tên này không giống một điều nào hết. Không phải sắc cũng không
phải tâm, nên gọi là phi sắc, phi tâm. Nó chỉ chuyên một bề hộ việc sắc,
tâm vận động tác thành cho mọi cái, nên lại có một tên gọi là động tác.
Cái động tác này
vẫn cùng một thế tính với sắc tâm, nó tự trong bản nguyên chân tính lưu
xuất ra từng lúc, sắc tâm thoạt đầu khởi biến cùng một lúc, rồi tự nó cứ
theo dõi mãi để vo tròn công qủa đó.
Ðộng tác xuất sinh
khi đã hình thành, thì nó đứng hẳn về một phương diện như trên đã nói :
Chân tay với đầu mình tuy cùng chung một thể cốt nhục, nhưng chân tay thì
là tứ chi, chân tay không phải đầu hay mình, mà sự làm nên các việc thì ở
chân tay lại hành động mạnh.
Nhờ máy huyền vi,
động tác này xếp đặt đúc nặn nên mọi hình thể phân biệt được giống nọ với
loài kia người này với người khác, ta muốn gì nó sẽ ngấm ngầm tìm cách cho
ta sẽ được cái ấy, ta có nhân duyên với thế giới này, nó đưa daà'e1t cho
ta đến đây, loài thực vật, loài khoáng vật, nó sinh sản cho ta hưởng dùng.
quy luật đã định : cá đẻ ra cá, cua đẻ ra cua, ...đối với mọi vật đều
chiếu theo nguyên tác hiện hành với từng tính riêng mà truyền đời an lạp.
Cùng chỗ ở, khác
thân hình, như sinh cùng trong một địa cầu mà loài người, loài cầm thú
khác nhău, khác nhău về tâm, về tính, khác nhau cả về ăn, và nơi ở. Nếu
nói về mỗi loài cũng có sự khác nhau, thí dụ loài người, giống người ở Á
Châu khác với người Âu Châu ... cũng có những sác dân mỗi Châu hay mỗi
nước cũng khác nhău. Ðặc biệt ngay cả các khuôn maàu7841?t của mỗi người
cũng khác nhău, (sự ăn ở, hành động, lề thói, hưởng thụ, sản vật tự nhiên
v..v..đều có khác nhau). tại sao vậy ?.
Ba điều của sác (tương
đối..) 4 cách biến của Tâm (sinh nhân....) đều do sức động tác này
thực hiện. Hơn nữa cái sức vô cùng mãnh liệt nâng đỡõ cả thế giới loài
người, muôn vật, di chuyển các hành tinh, làm sống, làm chết, làm mất đi,
làm còn, hết thẩy mọi cái hữu hình, vô hình, hữu sác, vô sác, hữu tri, vô
tri, tất cả đều chính cái động tác này nó làm thành ra cả.
Sức động tác này theo kinh
nhà Phật, người ta thường gọi là cái “Nghiệp” hay cái “hành”.
Do tâm tạo nghiệp, nghiệp quyết định hành.
Thế giới loài
người cùng hết thẩy mọi vật, dù sác tạo, tâm tạo, sác tâm tạo, nghiệp tạo,
tự nhiên tạo hay nhân duyên tạo....đã gọi là tạo, là sinh, đều vọng tưởng
hết. Có hiểu nghĩa “ Tục hữu chân không hay chân không diệu hữu” diệt
hết mọi cái mịt mờ (vô minh) mới thấy rõ cái thế tính như bất động sáng
suốt trong sạch (thức tỉnh nguyên minh) hiển hiện.
Tóm lại muốn biết
tạo hoá là gì thì nên phải biết “phép sinh diệt” Sinh diệt là
tâm vọng tạo. Tạo hoá tức là cái Tâm. Nhân ở cái vọng (già) có tạo tác
hoá sinh mà tìm thấy cái chân (thật) không sinh diệt biến dị của muôn vật.
Có bài kệ rằng :
Dù
sống hàng trăm tuổi
Không
hiểu biết sinh diệt
Chẳng
bàng chỉ một ngày
Mà
hiểu được rõ ràng ./.
Tuệ Minh Ðạo, NGUYỄN ÐỨC CAN.
E-Mail : ndcan2000@yahoo.com
--- o0o ---
| Mục lục Tác giả |
--- o0o ---
Cập nhật ngày:
01-09-2002
