Ba nơi nương tựa
Bình Anson
(Viết dựa theo tập sách "Tam Quy, Ngũ Giới" của Bác
Phạm Kim Khánh)
Tìm
nơi nương tựa - quy y - là một hành động chung của hàng Phật tử, căn bản
cho các công phu hành trì trong Đạo Phật. Bất cứ luận thuyết, tông phái và
pháp hành nào của Phật giáo đều bắt nguồn từ hành động quan yếu nầy, mỗi
Phật từ đều trì tụng thường xuyên, đó là việc quy y. Trong tiếng Pāli,
hành động đó gọi là "sarana-gamana" (quy y). "Gamana" nghĩa
là đi đến, quy về, tìm về. "Sarana" nghĩa là nơi nương tựa, giúp
đỡ, dưỡng nuôi, hướng dẫn. "Quy y" về một nơi nào có nghĩa là đến đó để
xin giúp đỡ, hướng dẫn và dưỡng nuôi. Thông thường, đó là điều ta làm khi
gặp phải một khủng hoảng nào đó trong đời sống, khi gặp phải một thực tế
khó khăn mà tự chúng ta không thể đương đầu được. Do đó, ta tìm đến một
nơi nào đó để xin giúp đỡ.
Điều làm cho một người trở thành một Phật tử không phải
chỉ đơn giản là đi tìm nơi nương tựa ở bất cứ điều gì. Thông thường, người
ta đi tìm nơi nương tựa ở một cái gì khác, chẳng hạn nương tựa vào gia
đình, bạn bè, nghề nghiệp, cơ sở kinh doanh, thú vui dục lạc, rượu chè, ma
túy, v.v... Điều làm cho một người trở thành một Phật tử chân chính là
người ấy tìm nơi nương tựa ở Đức Phật, Giáo Pháp, và chư Thánh Tăng - gọi
là Quy Y Tam Bảo.
Sau đây là một câu chuyện ghi lại lời giảng của Đức
Phật trong kinh Ví Dụ Hòn Núi (Tương Ưng 3.II.V) về tầm quan trọng của
việc quy y Tam Bảo:
Khi Ðức Phật ngự tại thành Sāvatthi (Xá Vệ). Lúc ấy vua
Pasenadi (Ba-tư-nặc) của nước Kosala đến hầu Phật, và sau khi đảnh lễ
xong, vua ngồi lại một bên. Ðức Thế Tôn hỏi:
-- Thưa Ðại Vương, Ngài đến đây có việc gì không?
-- Bạch Thế Tôn, bấy lâu nay con hết sức bận rộn với
những công việc mà hàng vua chúa thường qua tâm đến như là làm sao để gìn
giữ quyền lực, bảo đảm an ninh của xứ sở, bành trướng lãnh thổ và vui
hưởng trên các chiến thắng đó.
-- Thưa Ðại vương, Ðại vương nghĩ thế nào? Thí dụ như
có người thân tín, đáng tin cậy từ phương Ðông đến gặp Ðại vương và thưa:
"Tâu Ðại vương, xin báo đến Ðại vương được biết, rằng hiện có một ngọn núi
rất cao, đang di chuyển và đè bẹp tất cả mọi loài chúng sinh. Tâu Ðại
vương, xin Ðại vương hãy gấp làm những gì cần phải làm".
Rồi một người khác đến từ phương Tây, rồi một người thứ
ba đến từ phương Bắc, rồi một người thứ tư đến từ phương Nam cũng đều đến
báo nguy như thế. Như vậy, thưa Ðại vương, từ bốn phía đều có các ngọn núi
khổng lồ vồn vập tràn tới. Nghe như vậy thì Ðại Vương vô cùng kinh sợ.
Tiêu diệt kiếp sống làm người quả thật khủng khiếp. Tái sinh trở lại vào
cảnh người quả thật hy hữu. Bấy giờ Ðại Vương phải làm thế nào?
-- Bạch Thế Tôn, tiêu diệt kiếp sống làm người quả thật
vô cùng khủng khiếp, tái sinh trở lại làm người quả thật rất hy hữu. Như
thế, con không thể làm cách nào khác hơn là cố gắng sống một cuộc sống
chân chánh, công minh chánh trực, và làm những việc thiện, tạo phước.
-- Thưa Ðại Vương, Ta báo cho Đại Vương biết là tuổi
già và sự chết đang tiến đến Đại Vương. Khi tuổi già và sự chết tiến dần
đến, Ðại Vương phải làm thế nào?
-- Bạch Thế Tôn, những việc như xua voi, ngựa, chiến
xa, và quân lính vào chiến tranh, những việc hằng làm bận tâm hàng vua
chúa - những việc ấy không thể làm gì để ngăn chống tuổi già và sự chết.
Bạch Thế Tôn, trong triều có những vị quân sư tài giỏi, bùa phép cao
cường, có thể ngăn ngừa cả đội binh địch. Trong quốc khố, có vàng bạc châu
báu được tàng trữ đầy kho, dư đủ để chống đỡ mọi chiến lược tài chánh. Tuy
nhiên, bùa phép và tài sản ấy không thể cản ngăn sự chết và tuổi già đang
tiến dần đến con. Bây giờ, con không thể làm cách nào khác hơn là cố gắng
sống cuộc sống chân chánh, công minh chánh trực, và làm những việc thiện,
tạo phước.
-- Đúng vậy, thưa Ðại vương. Quả đúng như thế. Khi tuổi
già và sự chết tiến dần đến, Đại Vương không thể làm cách nào khác hơn là
cố gắng sống cuộc sống chân chánh, công minh chánh trực, và làm những việc
thiện, tạo phước.
Và bậc Ðạo Sư nói lên bài kệ:
Như núi đá rộng lớn,
Dựng đứng lên hư không,
Tiến tới tràn xung quanh,
Áp đè cả bốn phía.
Cũng vậy, già và chết
Di chuyển đến hữu tình,
Giai cấp Sát-đế-lỵ,
Bà-la-môn, Phệ-xá,
Thủ-đà, Chiên-đà-la
Kẻ đổ rác, đổ phân,
Không một ai thoát khỏi,
Tất cả bị chinh phục.
Ở đây không tượng binh,
Không xa binh, bộ binh,
Không trận chiến chú thuật,
Không trận chiến tài sản
Có thể giúp chiến thắng,
Chống với già, với chết.
Do vậy người hiền trí,
Thấy rõ phần tự lợi,
Người trí đặt tin tưởng,
Vào Phật, Pháp và Tăng.
Ai với thân, khẩu, ý,
Hành trì đúng Chánh pháp,
Ðời này được tán thán,
Ðời sau, hưởng phước trời.
---o0o---
Nguồn:
www.buddhanet.net/budsas
Trình bày: Nhị Tường
Cập nhật: 01-06-2005